Thuở xưa, có một con khỉ lớn rất mạnh khỏe, thông minh lại rất có lòng nhân từ, thường đi khắp các núi rừng cứu giúp những người bị tai nạn.
Một hôm, đang ngồi trên cây ăn trái, khỉ nghe tiếng người kêu cứu thảm thiết từ phía hang đá vọng lên. Khỉ tìm cách xuống hang và nói với nạn nhân:
– Này anh, đừng sợ, tôi đến để cứu anh đây, anh hãy leo lên lưng tôi, tôi sẽ cõng anh lên khỏi hang.
Tuy trong lòng run sợ, nhưng vẫn lóe lên niềm hy vọng nên đành liều leo lên lưng nhắm mắt ôm lấy cổ con khỉ. Lên đến mặt đất kiệt sức cả hai đều nằm lăn ra đất, dưới gốc cây, mê mệt một hồi.
Khi tỉnh dậy, nhìn con khỉ lớn đang ngủ say, anh chàng được cứu mạng nghĩ bụng: “Ta mấy bữa nay đói khát, đường về nhà còn xa lắm, đồ ăn chẳng có, chi bằng lúc này con khỉ đang ngủ ta lén giết quách lấy thịt ăn qua ngày để lần tìm đường về”.
Nghĩ vậy, anh ta bèn nhặt một hòn đá lớn và ráng hết sức giáng mạnh xuống đầu khỉ. Nhưng không may cho gã, hòn đá lại chệch qua một bên. Giâc mình bừng tỉnh, khỉ nhảy tót lên cây. Hòn đá vừa chỉ mới cắt một mảng da đầu của khỉ, máu chảy lai láng. Nó định tĩnh trố mắt nhìn xuống gã kia và kịp nhận ra rằng gã ta đang cố tình giết mình sau khi đã cứu thoát.
Con khỉ cảm thấy lòng ngao ngán trước lòng dạ nham hiểm của gã kia. Nhưng nó không oán hận cũng không có ý trả thù. Nó đau xót, chăm nhìn con người phản phúc độc ác kia đang lo sợ lẫn ngạc nhiên và vui mừng. Một lúc sau khỉ bỏ đi.
Con khỉ nhân từ kia là tiền thân của đức Phật Thích Ca.
